ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)، یکی از شایع‌ترین ویروس‌های مقاربتی است که علاوه بر نواحی تناسلی، می‌تواند دهان، گلو و حنجره را نیز درگیر کند. HPV دهانی (Oral HPV) معمولاً از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل می‌شود و در برخی موارد می‌تواند به سرطان دهان و گلو منجر شود.

چرا تشخیص HPV دهانی اهمیت دارد؟

• سرطان‌های مرتبط با HPV دهانی در حال افزایش هستند.
• در بسیاری از افراد، این ویروس بدون علامت است، اما همچنان قابل انتقال به دیگران می‌باشد.
• تشخیص زودهنگام، احتمال درمان موفق و جلوگیری از پیشرفت بیماری را افزایش می‌دهد.

روش‌های تشخیص HPV در دهان

برای تشخیص عفونت HPV در ناحیه دهان، چند روش آزمایشگاهی و کلینیکی وجود دارد:

1. آزمایش نمونه‌برداری از دهان (Oral Rinse or Swab Test): بیمار دهان خود را با محلول خاصی شستشو می‌دهد یا نمونه‌ با سواب گرفته می‌شود و در آزمایشگاه بررسی می‌گردد.
2. بررسی سلول‌ها زیر میکروسکوپ: گاهی پزشک با نمونه‌برداری از بافت مشکوک در دهان، آن را برای پاتولوژی ارسال می‌کند.
3. آزمایش PCR: در این روش دقیق، DNA ویروس در نمونه شناسایی می‌شود. تست PCR قادر است حتی مقدار بسیار کم ویروس را نیز تشخیص دهد.

آیا آزمایش HPV دهانی دردناک است؟

خیر. اغلب آزمایش‌های مربوط به HPV دهانی کاملاً غیر تهاجمی و بدون درد هستند. نمونه‌گیری معمولاً از بزاق یا سطح زبان و گلو انجام می‌شود و کمتر از ۵ دقیقه زمان می‌برد.

چه زمانی باید این آزمایش را انجام داد؟

در شرایط زیر توصیه می‌شود تست HPV دهانی انجام شود:

• داشتن رابطه جنسی دهانی بدون محافظ
• تعدد شریک جنسی
• وجود زخم، برآمدگی یا زگیل در دهان یا گلو
• سابقه قبلی ابتلا به HPV تناسلی
• مصرف دخانیات و الکل که می‌توانند خطر سرطان‌های دهانی را افزایش دهند

درمان در صورت مثبت بودن تست چیست؟

اگر آزمایش HPV دهانی مثبت شود، جای نگرانی نیست. در بسیاری از موارد، بدن قادر به پاکسازی ویروس طی چند ماه تا ۲ سال است. اما نظارت پزشکی منظم و تقویت سیستم ایمنی اهمیت زیادی دارد. در صورت مشاهده ضایعات مشکوک، ممکن است نیاز به نمونه‌برداری یا درمان‌های تکمیلی باشد.

HPV دهانی و سرطان دهان

برخی سویه‌های پرخطر HPV، مانند HPV-16 و HPV-18، با سرطان‌های ناحیه دهان و گلو در ارتباط‌اند. تشخیص زودهنگام این سویه‌ها می‌تواند شانس درمان موفق را افزایش دهد.

چگونه از ابتلا جلوگیری کنیم؟

• رعایت اصول بهداشت جنسی
• استفاده از محافظ در رابطه دهانی
• دریافت واکسن HPV (مانند Gardasil 9)
• پرهیز از مصرف دخانیات و الکل

منابع:

• CDC – Oral HPV and Oropharyngeal Cancer
• Mayo Clinic – Oral HPV infection: Symptoms and Screening
• WHO – Human papillomavirus (HPV) and cervical cancer